Gastvrij opdrachtgeverschap

Mensen in organisaties zijn voortdurend bezig met het realiseren van  ideeën. Sommige ideeën zijn klein, zoals het versturen van een e-mail; andere zijn groter en krijgen de vorm van een project.

Wie het idee kreeg, is (en blijft) daarvan idee-eigenaar. De idee-eigenaar kan zijn idee zelf uitvoeren, of de hulp inroepen van iemand anders. In dat laatste geval wordt hij opdrachtgever voor de opdrachtnemer aan wie hij de uitvoering uitbesteedt. Die opdrachtnemer is dan  een gast van het idee en de opdrachtgever wordt gastvrouw (m/v)*. In organisaties gebeurt dit voortdurend; daar werken vaak meerdere mensen samen aan projecten die door iemand anders zijn bedacht.

Als de opdrachtgever erin slaagt ervoor te zorgen dat de opdrachtnemer zich welkom voelt en uitgenodigd om zijn bijdrage te leveren, vergroot hij de kans op een succesvolle realisatie van zijn idee. Dit is de kern van Gastvrij Organiseren. Een opdrachtnemer kan in dienst zijn van dezelfde organisatie als de de opdrachtgever, of tijdelijk ingehuurd worden. Voor het toepassen van de principes van Gastvrij Organiseren maakt dit eigenlijk niet zoveel uit.

Dat er in de praktijk wel verschillen zijn, ontdekte ik in de interviewserie die ik de afgelopen maanden maakte voor het kennisplatform ZiPconomy. Daarvoor heb ik tien zelfstandige interimprofessionals gevraagd naar hun beleving van Goed Opdrachtgeverschap in de praktijk en de verschillen met het werknemerschap. De interimmers die ik gesproken heb, geven aan dat zij meer dan medewerkers in vaste dienst, worden ingezet op hun talent: datgene waar ze het allerbeste in zijn. Er wordt vaker bewust nagedacht over hun inzet, de gewenste opbrengst en de voortgang tijdens de opdracht.

Nu geldt dit heus niet voor alle interimmers en zullen er ook medewerkers met een vast dienstverband zijn die zo werken. Maar toch vind ik het opvallend dat  meerdere interimmers aangeven dat er bij opdrachtgevers meer bewuste aandacht is voor de inzet en voortgang van tijdelijke, externe professionals dan hun eigen medewerkers.

Vanuit Gastvrij Organiseren is dat immers niet logisch: zowel interimmers als medewerkers met een vast contract dragen bij aan de realisatie van ideeën en projecten van de organisatie. Waarom dan toch meer aandacht voor extern ingehuurde medewerkers? Sommige interimmers geven aan  dat hun kosten en opbrengsten zichtbaarder zijn voor de opdrachtgever dan de kosten van hun eigen medewerkers en dat er daarom meer aandacht voor is. Zou dit inderdaad de verklaring zijn?

Of zijn we  ook gewoon gewend om mensen van buiten anders (met meer aandacht?) te behandelen. Als je thuis bezoek krijgt, ruim je misschien ook je kamer op en haal je lekker eten in huis, wat je niet zou doen als je met alleen je gezinsleden een avondje op de bank doorbrengt. En als je zoon een glas drinken omgooit aan tafel, reageer je misschien een beetje boos, terwijl je tegen een bezoeker in dezelfde situatie zou zeggen: “Het geeft niet hoor”. Herkenbaar? Misschien kun je andere situaties bedenken die voor jou gelden.

Is dit erg? Nee, natuurlijk niet. Het is heel normaal dat je bezoekers anders behandelt dan gezinsleden. Maar het is jammer als we bezoekers onbewust meer aandacht geven en daardoor kansen laten liggen. Het is mooi om je steeds weer te realiseren wie je gasten zijn: wie dragen bij aan een succes? Wat is hun bijdrage en hoe komt die het beste tot zijn recht?

Ook interne medewerkers  zijn gasten van je organisatie, die helpen projecten te realiseren. Net zoals je gezinsleden de gasten zijn van je thuissituatie en de dingen die je daar organiseert. Hoe zou je je medewerkers en gezinsleden behandelen als je ze eens zou zien als waardevolle gasten van je werk en je leven en jezelf als gastvrouw (m/v)? Wat zou je anders doen?

* Ook mannen kunnen goede gastvrouwen zijn, in mijn boek ‘Gastvrij Organiseren’ leg ik precies uit hoe dat zit.